Thoái hóa điểm vàng ướt là một trong hai loại thoái hóa điểm vàng liên quan đến tuổi tác. So với thoái hóa điểm vàng khô thì thoái hóa điểm vàng ướt ít phổ biến hơn, tuy nhiên lại nghiêm trọng hơn nhiều.
Định nghĩa
Thoái hóa điểm vàng ướt là bệnh về mắt mãn tính và là nguyên nhân chủ yếu gây mất thị lực ở trung tâm của tầm nhìn. Thoái hóa điểm vàng ướt xảy ra khi các mạch máu dưới võng mạc bị nứt vỡ, gây rò rỉ dịch, máu làm ảnh hưởng đến điểm vàng và võng mạc - lớp mô phía sau của nhãn cầu.
Hầu hết các trường hợp thoái hóa điểm vàng ướt đều bắt nguồn từ thoái hóa điểm vàng khô. Phát hiện và điều trị sớm thoái hóa điểm vàng ướt có thể giúp giảm mức độ mất thị lực, và trong một số trường hợp có thể cải thiện được tầm nhìn cho người bệnh.
Các triệu chứng thoái hóa điểm vàng thể ướt
Các triệu chứng của thoái hóa điểm vàng ướt thường xuất hiện và tiến triển nhanh chóng, bao gồm:
- Thấy hình ảnh biến dạng, chẳng hạn như đường thẳng trở thành đường lượn sóng hoặc quanh co.
- Thấy sự vật xuất hiện nhỏ hơn hoặc ở khoảng cách xa hơn so với thực tế.
- Giảm thị lực trung tâm.
- Giảm độ sáng của hình ảnh.
- Thấy ảo giác dưới dạng hình học, động vật hoặc người
- Khả năng nhận biết màu sắc và chi tiết sự vật bị giảm sút.
Dấu hiệu giúp nhận biết thoái hóa điểm vàng
Nguyên nhân
Cho đến nay, vẫn chưa xác định được rõ ràng nguyên nhân gây ra thoái hóa điểm vàng ướt. Tuy nhiên, tình trạng này hầu như luôn xảy ra ở những người đã bị thoái hóa điểm vàng khô trước đó. Quá trình hình thành bệnh được cho là, khi lớp màng dưới võng mạc bị dày lên, các tế bào nằm trên võng mạc không nhận được oxy và chất dinh dưỡng sẽ kích thích sản sinh thêm các mạch máu mới. Các mạch máu này mỏng, giòn nên dễ nứt vỡ gây rò rỉ chất lỏng hoặc máu vào khoảng giữa các màng mạch và điểm vàng, do vậy sẽ cản trở chức năng của võng mạc, làm giảm thị lực trung tâm và làm biến đổi hình ảnh sự vật.
Các yếu tố nguy cơ
Các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc thoái hóa điểm vàng thể ướt bao gồm:
- Lớn tuổi: Nguy cơ mắc thoái hóa điểm vàng tăng lên theo độ tuổi, phổ biến nhất là ở những người trên 60 tuổi.
- Lịch sử gia đình: Nếu ai đó trong gia đình bị thoái hóa điểm vàng ướt, tỷ lệ phát triển bệnh ở các thành viên khác cũng sẽ cao hơn.
- Màu da trắng: Thoái hóa điểm vàng ướt thường gặp ở người da trắng hơn các chủng tộc khác, đặc biệt là những người sau tuổi 75.
- Là phụ nữ: Phụ nữ có khả năng phát triển thoái hóa điểm vàng cao hơn nam giới
- Hút thuốc lá
- Béo phì, huyết áp cao, cholesterol máu cao có thể làm suy yếu các mạch máu nuôi dưỡng mắt nên dễ dẫn đến thoái hóa điểm vàng cả thể khô và ướt.
- Ăn trái cây và rau quả ít: Một chế độ ăn uống thiếu trái cây và rau quả có thể khiến mắt dễ bị lão hóa, qua đó làm tăng nguy cơ mắc thoái hóa điểm vàng ướt.
Phương pháp điều trị và thuốc
Điều trị thoái hóa điểm vàng ướt tập trung vào việc dùng thuốc để ngăn chặn sự tiến triển của bệnh.
Các thuốc được sử dụng để điều trị thoái hóa điểm vàng ướt
Một số loại thuốc có thể giúp làm ngừng sự tăng trưởng của các mạch máu mới bằng cách ngăn chặn những tín hiệu cơ thể mang nhiệm vụ thúc đẩy tạo ra các mạch máu mới. Những loại thuốc này được coi là phương pháp điều trị đầu tay cho tất cả các giai đoạn của thoái hóa điểm vàng ướt, thường gặp nhất là:
- Bevacizumab (Avastin).
- Ranibizumab (Lucentis).
- Pegaptanib (Macugen).
Các loại thuốc này sẽ được tiêm trực tiếp vào mắt. Có thể tiêm lặp lại bốn tuần 1 lần để duy trì tác dụng có lợi của thuốc. Trong một số trường hợp, các mạch máu co lại và dịch dưới võng mạc hấp thụ, cho phép các tế bào võng mạc lấy lại một số chức năng, nhờ vậy người bệnh có thể hồi phục được một phần thị lực. Tuy nhiên, ngoài lợi ích, các thuốc này có nhiều tác dụng không mong muốn như đau đầu, chóng mặt, rối loạn tiêu hóa.... Bên cạnh đó, chúng chỉ có tác dụng tạm thời do không tác động vào nguyên nhân gây bệnh.
Sử dụng tia laser để phá hủy các mạch máu bất thường (quang đông)
Trong phương pháp này, bác sĩ sử dụng một chùm tia laser năng lượng cao để tiêu diệt các mạch máu bị rò rỉ dưới võng mạc. Laser chỉ được sử dụng để điều trị thoái hóa điểm vàng ướt trong một số ít tình huống cụ thể và thường không phải là một lựa chọn phù hợp nếu mạch máu bất thường nằm ở khu vực trung tâm của điểm vàng. Ngoài ra, khi điểm vàng đã bị hư hỏng nhiều thì khả năng thành công sẽ rất thấp.
Sử dụng ánh sáng để kích hoạt một loại thuốc tiêm (liệu pháp quang động)
Liệu pháp quang động được sử dụng để điều trị trực tiếp mạch máu bất thường dưới hố mắt. Hố mắt là một phần của mắt nằm ở trung tâm của điểm vàng giúp đảm bảo tầm nhìn sắc nét nhất. Quang động trị liệu sử dụng tia laser không nóng như loại được sử dụng trong điều trị quang đông.
Ánh sáng từ tia laser được sử dụng để chiếu vào mắt nhằm kích hoạt một loại thuốc gọi là verteporfin (Visudyne) đã được bác sĩ tiêm trước vào tĩnh mạch ở cánh tay. Sau khi được kích hoạt, thuốc sẽ tập trung đến các mạch máu bất thường trong mắt và phá hủy chúng. Quang đông trị liệu có thể ngăn chặn sự mất mát của tầm nhìn hoặc ít nhất là làm chậm tốc độ mất thị lực. Sau khi thực hiện, người bệnh sẽ cần phải tránh ánh sáng mặt trời trực tiếp và đèn sáng mạnh trong một vài ngày, cho đến khi thuốc hết tác dụng.
Lối sống và các biện pháp khắc phục
Giải pháp tự nhiên giúp ngăn ngừa thoái hóa điểm vàng ướt
Theo kết quả nghiên cứu của Viện mắt Quốc gia Hoa Kỳ, những người bổ sung đủ lượng Kẽm, Lutein, Zeaxanthin đã giảm được 25% tiến triển của thoái hóa điểm vàng và giảm được nguy cơ mất thị lực đến gần 20%. Lutein, Zeaxanthin dường như rất phù hợp với người bệnh thoái hóa điểm vàng bởi chúng vừa có khả năng chống oxy hóa, chống lão hóa giúp giảm tổn thương mắt, vừa là thành phần cấu tạo nên võng mạc, điểm vàng. Tuy nhiên Lutein, Zeaxanthin chỉ tan trong dầu, Kẽm thì chỉ tan trong nước nên chúng hấp thu khá chậm vào mắt do mắt có cấu tạo rất phức tạp. Bởi vậy, các nhà khoa học đã nghiên cứu kết hợp Lutein, Zeaxanthin, Kẽm với Alpha lipoic acid (một chất chống oxy hóa mạnh mẽ có khả năng tan cả trong nước và dầu) để tạo ra Minh Nhãn Khang - viên uống bổ mắt giúp ngăn ngừa thoái hóa điểm vàng hiệu quả, nhanh chóng và bền vững hơn.
Quả thực vậy, trải qua gần 10 năm có mặt trên thị trường, lợi ích của Minh Nhãn Khang đã được hàng ngàn, hàng triệu người công nhận. Tiêu biểu có thể kể đến là bác Lịch (Quận Đống Đa, Hà Nội) – người mắc kết hợp cả thoái hóa điểm vàng và đục thủy tinh thể nhưng đã loại bỏ được mờ nhòe, gìn giữ được đôi mắt sáng khỏe, sắc nét chỉ sau vài tháng sử dụng sản phẩm. Lắng nghe ngay chia sẻ của bác trong đoạn băng sau.
Bí quyết gìn giữ ánh sáng cho đôi mắt thoái hóa điểm vàng, đục thủy tinh thể
Lối sống giúp bảo vệ thị lực
Tuy không thể chữa khỏi được thoái hóa điểm vàng ướt, tuy nhiên lối sống khoa học thực sự có thể ngăn ngừa phần nào tốc độ tiến triển của bệnh, cụ thể bạn cần:
- Khám mắt thường xuyên, tối thiểu 3 – 6 tháng/ lần hoặc theo chỉ định của bác sĩ điều trị trực tiếp.
- Quản lý bệnh khác: Ví dụ, nếu đang mắc bệnh tim mạch hoặc huyết áp cao, bạn cần uống thuốc và làm theo hướng dẫn của bác sĩ để sớm kiểm soát các bệnh lý này.
- Ngưng hút thuốc lá.
- Duy trì một trọng lượng khỏe mạnh: Nếu cần giảm cân, hãy giảm số lượng calo trong khẩu phần ăn và tăng cường tập thể dục mỗi ngày. Nếu bạn có trọng lượng khỏe mạnh, bạn cũng cần cân bằng giữa ăn uống, luyện tập và làm việc để duy trì nó.
- Chọn một chế độ ăn uống giàu trái cây, rau quả, cá biển, hạt khô,… để cung cấp vitamin, chất chống oxy hóa giúp làm giảm nguy cơ mắc thoái hóa điểm vàng khô và ướt.
Ở giai đoạn đầu, thoái hóa điểm vàng ướt chưa ảnh hưởng đến tầm nhìn bên (ngoại vi) và thường chưa gây mù hoàn toàn. Nhưng nó có thể làm suy giảm hoặc mất tầm nhìn trung tâm – yếu tố quyết định khả năng lái xe, đọc và nhận ra khuôn mặt của người. Càng để lâu, bệnh sẽ tiến triển càng nặng và cuối cùng là gây mù lòa hoàn toàn. Do vậy, bạn cần đi khám, điều trị tích cực, đồng thời có biện pháp phòng ngừa và thích nghi dần với thị lực giảm sút. Bạn cũng có thể gọi điện hoặc liên lạc qua Zalo đến số: 0971.003.903 để được tư vấn trực tiếp về giải pháp tối ưu giúp bảo vệ thị lực khỏi căn bệnh này.
Xem thêm:
Thông tin tổng hợp về Minh Nhãn Khang – giải pháp cho đôi mắt sáng
Chế độ ăn uống giúp phòng ngừa thoái hóa điểm vàng cho mọi lứa tuổi
Ds Nguyên Hạ
