Thoái hóa điểm vàng, điều trị thế nào cho khỏi?

Thoái hóa điểm vàng (thoái hóa hoàng điểm, AMD) là nguyên nhân gây mù lòa hàng đầu trên thế giới ở người lớn tuổi. Tuy chưa có thuốc chữa dứt điểm, nhưng nếu được phát hiện kịp thời vẫn có một số phương pháp có thể giúp bảo vệ và duy trì thị lực.

Thoái hóa điểm vàng xảy ra khi các mạch máu nuôi dưỡng điểm vàng bị tổn thương, bệnh được chia thành hai dạng là thể ướt và thể khô. Ở mỗi dạng sẽ có các phương pháp điều trị khác nhau.

Chế độ dinh dưỡng hợp lý giúp hỗ trợ điều trị thoái hóa điểm vàng thể khô

Thoái hóa điểm vàng thể khô diễn biến từ từ, không gây đau đớn và chưa có phương pháp điều trị. Để hạn chế ảnh hưởng của căn bệnh này tới cuộc sống và sinh hoạt hàng ngày, bạn nên thực hiện một chế độ ăn uống và dinh dưỡng hợp lý. Theo ý kiến của nhiều chuyên gia, chế độ ăn giàu vitamin A (beta - carotene), C và E cũng như các chất Lutein và Zeaxanthin có thể làm chậm sự tiến triển của thoái hóa điểm vàng thể khô và làm giảm nguy cơ mắc thoái hóa điểm vàng thể ướt. Những thực phẩm giàu vitamin A,C và E bạn nên sử dụng hàng ngày bao gồm: cam, xoài, kiwi, rau xanh, cà chua, cà rốt, đậu nguyên hạt…

Thực phẩm giàu vitamin A, C, E giúp hạn chế thoái hóa điểm vàng thể khô

Chất chống oxy hóa, Lutein, Zeaxanthin rất cần thiết để ngăn ngừa tiến triển của thoái hóa điểm vàng và tránh mù lòa, thế nhưng làm thế nào để đạt kết quả tốt nhất khi sử dụng chúng? Hãy nhấc máy gọi ngay đến số: 0971.003.903 để được tư vấn chi tiết.

Bên cạnh nguồn thực phẩm, bạn cũng có thể bổ sung các vitamin và khoáng chất từ các viên uống bổ sung. Nhờ giải pháp thay đổi chế độ dinh dưỡng và sử dụng sản phẩm bổ mắt chứa ALA, Lutein và Zeaxanthin mà nhiều người bệnh đã giảm bớt mờ nhòe, nhức mỏi và bảo vệ được đôi mắt sáng khỏe dù mắc thoái hóa điểm vàng lâu năm. Cùng lắng nghe chia sẻ của Bác Lịch (Hà Nội) về hành trình 3 tháng chiến đấu với căn bệnh này để có thêm kinh nghiệm điều trị cho bản thân mình và gia đình.

Xem thêm:

Alpha lipoic acid – Bổ sung sớm để đẩy lùi thoái hóa điểm vàng hiệu quả

Viên uống bổ mắt ngăn ngừa mù lòa do thoái hóa điểm vàng

Cách điều trị thoái hóa điểm vàng thể ướt

Ngược lại với thoái hóa điểm vàng thể khô, thoái hóa điểm vàng thể ướt thường xuất hiện và tiến triển nhanh cũng như để lại những hậu quả nghiêm trọng. Thoái hóa điểm vàng thể ướt được điều trị bằng hai phương pháp chính là: sử dụng thuốc nhằm ngăn chặn sự phát triển của các mạch máu mới (anti - VEGF) và phẫu thuật laser.

Thuốc ức chế tăng sinh tân mạch

VEGF là tên viết tắt của yếu tố tăng trưởng nội mô mạch máu, chúng có tác dụng kích thích hình thành mạch máu mới (mạch máu tân sinh) trong dạng thoái hóa điểm vàng thể ướt. Thuốc kháng VEGF có tác dụng ức chế sự hoạt động của chất này, từ đó ngăn cản và làm chậm quá trình phát triển của các mạch máu mới.

Thuốc sẽ được tiêm trực tiếp vào mắt sau khi gây tê cục bộ để hạn chế các tổn thương. Sau khi tiêm, thuốc có thể thu nhỏ các mạch máu bất thường và khôi phục lại một số vùng thị lực suy giảm. Tuy vậy, tầm nhìn của người bệnh sẽ không được phục hồi hoàn toàn và không phải ai áp dụng phương pháp điều trị này đều nhận được sự cải thiện.

Ranibizumab và aflibercept là hai thuốc kháng VEGF được chỉ định nhiều nhất, nhưng chỉ nên sử dụng nếu: thị lực của bạn ở giữa mức 6/12 và 6/96 (theo thang điểm đánh giá của bác sĩ); không có tổn thương ở mắt; tầm nhìn bị ảnh hưởng của AMD nhỏ hơn 12 lần so với kích thước của khu vực bên trong mắt, nơi các dây thần kinh thị giác kết nối với mắt; những dấu hiệu của AMD ngày càng “tồi tệ” hơn.

- Ranibizumab (Lucentis): Lucentis có thể được tiêm vào mắt của bạn 3 lần trong vòng 3 tháng và 90% số người điều trị bằng Lucetis chậm quá trình suy giảm thị lực, thậm chí có đến 30% trường hợp thị lực tốt hơn so với trước đó. Quá trình điều trị sẽ dừng lại khi tình trạng thị lực của bạn không được cải thiện hoặc tiếp tục xấu đi. Tác dụng phụ thường gặp bao gồm: chảy máu nhẹ ở mắt, cộm mắt, viêm hoặc kích ứng mắt, tăng áp lực bên trong mắt…

- Aflibercept (Eylea):là một cải tiến mới hơn của thuốc kháng VEGF. Các nghiên cứu cho thấy nó ít nhất có hiệu quả tương đương Lucentis nhưng số lần tiêm có thể ít đi.

Cách điều trị thoái hóa điểm vàng thể ướt bằng tiêm thuốc ức chế tăng sinh tân mạch

Liệu pháp quang động

Liệu pháp quang động (PDT) được áp dụng từ những năm 1990 bằng cách tiêm vertepofrin - một loại thuốc nhạy cảm với ánh sáng vào tĩnh mạch ở cánh tay. Chúng sẽ tiếp cận với các mạch máu bất thường ở điểm vàng. Sau đó, tia laser liều thấp sẽ được khoanh vùng và chỉ chiếu vào vùng mắt bị ảnh hưởng nhằm hạn chế thương tổn đến khu vực khác. Ánh sáng từ laser được hấp thụ bởi vertepofrin và kích hoạt thuốc này để phá hủy các mạch máu bất thường ở đây. Việc này nhằm mục đích ngăn chặn nguy cơ máu hoặc chất dịch bị rò rỉ, ngăn ngừa tổn thương, do đó ngăn chặn sự phát triển của thoái hóa điểm vàng.

Nhưng liệu pháp quang động không thích hợp cho tất cả mọi người, mà sẽ phụ thuộc vào việc các mạch máu mới phát triển và ảnh hưởng đến điểm vàng như thế nào. Nếu thị lực của bạn có thể nhìn thấy từ khoảng cách 6m (người có thị lực bình thường có thể nhìn thấy từ khoảng cách 60m) bạn có thể áp dụng phương pháp điều trị này.

Phẫu thuật Laser (Laser quang đông)

Được lựa chọn khi dùng thuốc kháng tân mạch và liệu pháp quang động không có hiệu quả, nên chỉ có khoảng 1/7 người có thể áp dụng laser quang đông để điều trị. Trong đó, một tia laser với cường độ mạnh sẽ được chiếu vào trong võng mạc nhằm phá hủy các mạch máu đang bị rò rỉ và các mạch máu nhỏ bất thường.

Người bệnh sẽ không cảm thấy đau đớn do được gây tê tại chỗ. Tuy nhiên, nó có thể để lại tác dụng phụ như nhìn thấy các đốm, vệt đen trong tầm nhìn. Tuy nhiên, tác dụng phụ này thường ít nghiêm trọng hơn so với việc không điều trị thoái hóa điểm vàng thể ướt.

Cách điều trị thoái hóa điểm vàng bằng phương pháp phẫu thuật laser ( Laser quang đông)

Xạ trị

Xạ trị được áp dụng khi các phương pháp điều trị trên không đạt được hiệu quả mong muốn. Các nghiên cứu được thực hiện gần đây cho thấy, sử dụng xạ trị kết hợp dùng thuốc kháng VEGF có thể làm giảm số lần tiêm thuốc. Kết quả này tuy khả quan nhưng vẫn chưa đánh giá được hết những lợi ích và nguy cơ mà người bệnh có thể gặp phải. Vì vậy đây vẫn là phương pháp trong quá trình thử nghiệm lâm sàng, người bệnh và cả bác sĩ cần cân nhắc khi lựa chọn.

Một số phương pháp phẫu thuật mới điều trị thoái hóa điểm vàng thể ướt

Trong những năm gần đây, hai phương pháp phẫu thuật mới đã được phát triển để điều trị thoái hóa điểm vàng thể ướt, bao gồm:

- Chuyển vị điểm vàng: Điểm vàng được tái định vị trên vị trí khác của võng mạc, nơi mà không bị ảnh hưởng bởi các mạch máu bất thường.

- Thay ống kính mắt nhân tạo: Ống kính của mắt được loại bỏ và thay thế bằng một thấu kính nhân tạo được thiết kế để tăng cường thị lực trung tâm.

Cả hai phương pháp trên đều cho kết quả tốt hơn so với phẫu thuật laser nhưng chúng cũng có những nhược điểm nhất định: Mới chỉ áp dụng trên thử nghiệm lâm sàng; chưa đánh giá hết được tính an toàn và hiệu quả trong thời gian dài; nguy cơ cao xuất hiện các biến chứng nghiêm trọng hơn so với phẫu thuật bằng laser.

Một nghiên cứu vào tháng 9 năm 2015 trên một bệnh nhân bị thoái hóa điểm vàng thể ướt điều trị bằng liệu pháp tế bào gốc là hứa hẹn mới trong việc điều trị căn bệnh này. Nhưng để có thể áp dụng điều trị rộng rãi, chắc hẳn còn một thời gian khá dài do độ phức tạp và khả năng ứng dụng thực tế mà chúng mang lại.

Dù có nhiều biện pháp khác nhau, nhưng điều trị thoái hóa điểm vàng chưa đạt được hiệu quả ở việc hạn chế ảnh hưởng tới thị lực cũng như không có tác dụng phụ. Chính vì vậy, việc phòng ngừa có ý nghĩa hơn cả. Thực hiện lối sống lành mạnh với chế độ dinh dưỡng hợp lý, không hút thuốc lá, đeo kính bảo vệ cũng như sử dụng thêm một số viên uống bổ mắt chuyên biệt có chứa hoạt chất chống oxy hóa mạnh mẽ như Alpha lipoic acid kết hợp với kháng sinh tự nhiên như Hoàng đằng sẽ giúp bạn hạn chế được sự hình thành căn bệnh này.

Xem thêm: Hướng dẫn xây dựng thực đơn cho người bệnh thoái hóa điểm vàng

Ds. Phạm Hường

Nguồn tham khảo:

http://www.nhs.uk/Conditions/Macular-degeneration/Pages/Treatment.aspx